Trong không gian đượm mùi hương xưa cũ của làng hương truyền thống Quảng Phú Cầu, một niềm cảm hứng sáng tạo được khơi gợi bởi nhà thiết kế Phan Công Hùng, về ngôi nhà có sự kết hợp, đan xen tuyệt vời giữa hai yếu tố truyền thống và hiện đại. Thiết kế mang lại giải thưởng Giải nhất và Giải được Yêu thích nhất trong Cuộc thi thiết kế kiến trúc “Chung tay kiến tạo nhà ở nông thôn Việt Nam”.
Thiết kế ra đời khi những ngôi nhà mang phong cách xưa cổ, chứa hồn cốt làng quê Bắc Bộ đặc trưng đã bị thay thế dần bởi những ngôi nhà ống có phần hiện đại, khác lạ nhưng lại bí bách, tách biệt con người với thiên nhiên, cộng đồng. Bản thiết mới kế không chỉ là sự sáng tạo về kiến trúc mà còn là khao khát gìn giữ vốn văn hóa riêng biệt của quê hương, mong muốn giữ gìn chữ “tình” khăng khít giữa những gia đình Bắc Bộ.
Đây là mẫu nhà được phát triển, xử lý dựa trên mô hình nhà ở truyền thống ở miền Bắc. Trong đó, nét truyền thống được giữ lại trong cách bố trí phòng ốc, các phòng chức năng không bị xóa bỏ nhằm phục vụ cho thói quen sinh hoạt, tín ngưỡng của người địa phương.
Trong tín ngưỡng của người Việt, việc thờ cúng tổ tiên là điều hết sức quan trọng. Ở thiết kế này, không gian thờ cúng được thiết kế trang trọng, đặt ngay giữa gian nhà một cách uy nghiêm, đầy tôn kính. Điều này phù hợp với văn hóa và nhu cầu trong đời sống tâm linh người dân miền Bắc. Thiết kế đặt để khéo léo không gian thờ cúng với không gian sinh hoạt chung của cả gia đình với nội thất sang trọng, làm cho cái truyền thống ở cạnh cái hiện đại mà không hề bị lạc lõng, tách rời.
Về mặt kỹ thuật, thiết kế này đã có những xử lý khéo léo, thông minh dựa trên cái có sẵn, để tạo ra dấu ấn của riêng mình. Đó là những gì?
Thứ nhất, ngôi nhà ứng dụng lấy nguồn ánh sáng tự nhiên. Lớp kính lớn, trong suốt làm cho không gian như rộng mở, kết nối được với thiên nhiên, cây cỏ bên ngoài. Ánh sáng tự nhiên chan hòa tạo nên nguồn năng lượng tích cực, làm cho tinh thần con người nhẹ nhàng, thư thái.
Ánh sáng tự nhiên qua các ô cửa kính tạo nên không gian bếp thoáng đãng, trong lành, kết hợp với nội thất hiện đại, tiện nghi, giúp cho những bữa cơm gia đình thêm phần đặc biệt.
Thứ hai, hệ thống thông gió tự nhiên giúp điều hòa không khí trong nhà. Không khí lưu thông tốt làm cho căn nhà tràn đầy sức sống, không bị tù túng, bí bách. Để làm được điều này, thiết kế sử dụng lớp gạch đất sét nung, xếp so le với nhau, tạo lỗ hổng cho gió lùa vào. Cách làm này vừa giữ được tính thẩm mỹ, vừa mang lại hiệu quả thông gió tốt cho ngôi nhà.
Thứ ba, thiết kế giữ nguyên cấu trúc vì kèo của nhà truyền thống, trên cơ sở đó, phát triển vật liệu vì kèo thép để tăng tính bền vững, kiên cố cho ngôi nhà mà không làm phá vỡ đi kết cấu nhà truyền thống.
Ngoài hệ thống thông gió thông minh, ngôi nhà cũng được làm mát với hệ thống tôn cách nhiệt và gạch ceramic thay cho các vật liệu cũ mà trước đây người dân hay dùng đối với nhà truyền thống. Những thay đổi này cũng mang lại hiệu quả cao trong việc cải thiện độ bền cho mái.
Với diện tích 140 m2, mẫu nhà này là giải pháp hoàn hảo cho mong muốn được sống trong không gian đầy đủ tiện nghi, giải quyết được nhu cầu không gian riêng tư, vừa hiện đại, đẹp mắt nhưng vẫn giữ được hơi thở của lối kiến trúc truyền thống của người dân Bắc Bộ tự bao đời.
Tác giả thiết kế: KTS. Phan Công Hùng
