MỘT SỐ LOẠI PHÁT SINH THƯỜNG XẢY RA TRONG XÂY DỰNG NHÀ Ở VÀ KINH NGHIỆM KHẮC PHỤC

Để xây dựng một ngôi nhà mới, ngoài việc lên kế hoạch, dự trù kinh phí, lựa chọn đơn vị thiết kế, thi công… chủ nhà cần tính toán đến những phát sinh sẽ xảy ra trong quá trình thi công. Đã có những công trình phát sinh gấp đôi chi phí, thời gian kéo dài so với mong đợi, khiến gia chủ căng thẳng thậm chí lâm vào cảnh nợ nần. Việc có hình dung về tổng thể công việc, nhìn nhận bình tĩnh đối với những yếu tố phát sinh là rất cần thiết này để có giải pháp tương ứng. Qua trò chuyện với kiến trúc sư Hồ Lê Phương, MĐNS xin chia sẻ đến bạn đọc một góc nhìn từ phía người làm chuyên môn trước vấn đề này.

Phát sinh do lập kế hoạch chưa chuẩn xác

Đây là một trong những loại phát sinh thường có nhất, nguyên nhân là do gia chủ chưa có kế hoạch, tính toán đúng với thực tế. Thông thường sẽ có hai dạng, hoặc tính toán chưa đúng, chưa kỹ lưỡng; hoặc đã tính kỹ nhưng chính gia chủ lại có những yêu cầu, thay đổi trong quá trình xây dựng gây phát sinh.

Theo KTS, để tránh phát sinh cần có một thiết kế chi tiết, rõ ràng, phù hợp với nhu cầu: quy mô công trình, mục đích sử dụng của gia đình, vật liệu xây dựng và khả năng đầu tư. Việc ước lượng một khoảng kinh phí nhất định dành cho các phát sinh thực tế trong quá trình thi công cũng khá cần thiết.

Trong quá trình tiến hành, chủ nhà cần có lập trường kiên định, cố gắng không thay đổi, điều chỉnh kế hoạch ban đầu, bởi sẽ có rất nhiều tác động từ bên ngoài. Ví dụ thường thấy là gia đình, bạn bè có những đóng góp ý kiến thêm vào khiến thay đổi thiết kế, khiến chi phí phát sinh thêm, hoặc khi mua vật liệu xây dựng khác với tính toán đã định trước.

Tiến độ xây dựng

Một dạng phát sinh phổ biến thứ hai là phát sinh về tiến độ xây dựng. Nguyên nhân có thể do nhà thầu tính toán không đúng thời gian hoàn thiện, hoặc gia chủ thay đổi nhiều trong quá trình thi công và cũng có thể do hồ sơ thiết kế kém chất lượng. Nhiều nhà thầu hợp đồng thời gian ngắn để làm “vui lòng” chủ nhà và nhanh chóng ký hợp đồng. Nhiều nhà thầu lại tính chưa hết đến khả năng phối hợp của chủ nhà cũng như khả năng phối hợp các nhà thầu phụ, cung cấp vật liệu xây dựng đúng hạn, thay đổi thiết kế trong quá trình thi công và kể cả khả năng đáp ứng tài chính …

Phát sinh về mặt thời gian cũng đến từ chủ nhà bởi không phải chủ nhà nào cũng có kiến thức và hiểu biết đầy đủ về xây dựng. Từ giai đoạn xin giấy phép, tiến độ vốn, lựa chọn vật liệu xây dựng, tính sẵn có của vật liệu, dự phòng ngân sách cho phát sinh… đến yếu tố thời tiết cũng ảnh hưởng đến tiến độ. Đối với những khu vực thời tiết khắc nghiệt hoặc xây dựng trong mùa mưa bão cũng kéo dài thời gian xây dựng nhà. Ở trường hợp này, nhà thầu phải có khả năng điều hành giỏi để đảm bảo tiến độ.

Do vậy, chủ nhà cần lựa chọn nhà thầu chất lượng, uy tín và đặc biệt cần sự tư vấn kỹ lưỡng từ người thiết kế. Lựa chọn thiết kế phù hợp với nhu cầu sử dụng, ngân sách hiện có, chọn thời điểm thi công thuận lợi, ký hợp đồng mua nguyên vật liệu sớm, và đặc biệt, nếu kinh nghiệm xây nhà ít thì việc xác định thời gian thi công "thư thả" sẽ dễ dàng cho gia chủ hơn, bởi chủ nhà có thêm thời gian lựa chọn vật liệu tốt, tham khảo kinh nghiệm và nhận sự tư vấn chi tiết từ người làm chuyên môn.

Chuẩn bị tâm thế cho chủ nhà

Thực tế xây dựng luôn luôn xảy ra những vấn đề phát sinh, tuy nhiên cũng có những phát sinh được xem là thông thường mà gia chủ cần nắm bắt để bình tĩnh xử lý. Ví dụ như: do hiện nay nhà ở gia đình vẫn được xây dựng theo cách thủ công nên có thể chất lượng xây tô không đồng đều dẫn đến hiện tượng nứt mặt tường, cũng có hiện tượng “nhà chuyển” gây ra vết rạn do quá trình đông kết, co ngót của bê tông, hồ xi măng … Trong những trường hợp này, chủ nhà cần có sự tư vấn từ người thiết kế, phối hợp với đơn vị thi công để xử lý hiệu quả và cần có khoản kinh phí dự phòng để không quá “đau xót”!.

Gia chủ cũng cần tìm hiểu nhu cầu thực tế để quyết định suất đầu tư phù hợp. Ví dụ, nếu xây trên nền đất yếu thì sẽ phải tốn kém nhiều hơn cho xử lý nền móng, nhà nằm trong khu vực gió bão nhiều cần có hệ thống mái và cửa được chú trọng đầu tư thích đáng và cần phối hợp với người thiết kế, thi công để tìm phương án hợp lý. Các yếu tố này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng, tuổi thọ nhà và giúp hạn chế hư hại, thấm, dột trong quá trình sử dụng về sau.

Hầu như mọi công trình đều có những vấn đề phát sinh trong quá trình xây dựng, nhưng để hạn chế tổn thất tiền bạc, thời gian chủ nhà phải xác định được mình muốn gì và lựa chọn đơn vị thiết kế, thi công chất lượng. Trên hết, chuẩn bị thận trọng ngân sách và tinh thần cho việc phát sinh cũng giúp tâm lý gia chủ thoải mái, giải quyết hiệu quả mọi vấn đề để đón nhận trọn vẹn niềm vui nơi tổ ấm mới.

Phỏng vấn kiến trúc sư Hồ Lê Phương

Cố vấn chuyên môn tạp chí Kiến Trúc Nhà Đẹp và Uỷ viên ban chấp hành Hội kiến trúc sư TP.HCM

Tin liên quan

Tôi muốn tìm